Viêm nhiễm phụ khoa: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị và cách phòng tránh
Viêm nhiễm phụ khoa là gì?
Viêm nhiễm phụ khoa là tình trạng viêm nhiễm, nhiễm trùng các bộ phận trong cơ quan sinh dục, ví dụ như âm đạo, âm hộ, cổ tử cung, buồng trứng, vòi trứng, phần phụ, dây chằng... do nhiều tác nhân có hại xâm nhập vào và gây ra.
Theo nhiều nghiên cứu, viêm nhiễm phụ khoa có thể gặp ở nữ giới với mọi độ tuổi khác nhau, nhiều nhất là ở những đối tượng sau:
- Phụ nữ có quan hệ tình dục bừa bãi, quan hệ tình dục không an toàn, không sử dụng biện pháp bảo vệ khi quan hệ, quan hệ với bạn tình mắc các bệnh lây nhiễm.
- Phụ nữ không chú ý vệ sinh vùng kín sạch sẽ, lười vệ sinh, thường xuyên thụt rửa âm đạo hoặc không vệ sinh trước và sau khi quan hệ tình dục.
- Phụ nữ từng phá thai, bị sảy thai hoặc thực hiện các thủ thuật phụ khoa ở những địa chỉ không đảm bảo chất lượng, các thiết bị, dụng cụ y tế không được sát trùng cẩn thận.
- Phụ nữ đang mang thai hoặc sau sinh xong, do sức đề kháng kém, nội tiết tố thay đổi nên dễ bị viêm nhiễm phụ khoa.
- Phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh do sức đề kháng không còn như trước, dễ bị mầm bệnh xâm nhập vào vùng kín gây bệnh.
Các biểu hiện, triệu chứng của viêm nhiễm phụ khoa thường xuất hiện đột ngột, rõ ràng như đau rát, ngứa ngáy ở vùng kín, có thể mọc mụn, khí hư ra nhiều và có màu, mùi lạ, có thể bị ra máu vùng kín, đau rát mỗi khi quan hệ, đau tức vùng bụng dưới.
Các bệnh viêm nhiễm phụ khoa không chỉ gây ra nhiều bất tiện làm ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý, sinh hoạt và cuộc sống mà còn gây ra rất nhiều tác hại nghiêm trọng. Nếu không được chữa trị dứt điểm, bệnh sẽ nhanh chóng chuyển sang giai đoạn nặng và kèm theo nhiều biến chứng như ứ dịch vòi trứng, tắc dính vòi trứng, ung thư cổ tử cung, thậm chí là gây vô sinh hiếm muộn ở nữ giới.
Các bệnh viêm nhiễm phụ khoa thường gặp
Theo các bác sĩ Phòng khám đa khoa 11 Thái Hà, có rất nhiều bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác nhau ở những bộ phận, cơ quan sinh sản của nữ giới. Dưới đây là những loại bệnh thường gặp và nguyên nhân, triệu chứng điển hình thường gặp của bệnh:
Viêm âm đạo
Viêm âm đạo là tình trạng tổn thương, viêm nhiễm ở niêm mạc âm đạo do nhiều tác nhân có hại như nấm, vi khuẩn, ký sinh trùng, tạp khuẩn... gây ra. Bệnh thường xuất hiện với các biểu hiện như khí hư tiết ra nhiều, có cảm giác đau rát, ngứa ngáy ở âm đạo.
Theo một thống kê, có trên 80% trường hợp nữ giới mắc phải bệnh viêm âm đạo mỗi năm. Đối tượng dễ mắc bệnh thường là những người trong độ tuổi sinh sản, người thường xuyên phá thai, người đã có quan hệ tình dục.
Căn bệnh này thường được chia thành 3 dạng chính:
- Viêm âm đạo do vi khuẩn: Đây là hiện tượng viêm nhiễm ở âm đạo do sự suy giảm các vi khuẩn có lợi, điển hình là vi khuẩn Lactobacillus và sự phát triển mất kiểm soát của một số loại vi khuẩn có hại như Porphyromonas, Gardnerella vaginalis, Prevotella...
- Viêm âm đạo do nấm: Nấm Candida albicans là tác nhân chính gây ra bệnh viêm âm đạo. Khi môi trường âm đạo mất cân bằng, chúng sẽ nhanh chóng phát triển và gây viêm nhiễm ở âm đạo.
- Viêm âm đạo do ký sinh trùng: Là loại viêm nhiễm do Trichomonas – một loại ký sinh trùng lây nhiễm chủ yếu qua đường tình dục gây ra.
Nguyên nhân
Như đã chia sẻ, tác nhân chính gây ra viêm âm đạo là do sự xâm nhập, phát triển của các tác nhân như nấm, ký sinh trùng, vi khuẩn... Tuy nhiên, bệnh còn bắt nguồn từ những nguyên nhân thường gặp sau:
Do nội tiết tố thay đổi
Một trong những nguyên nhân gây ra bệnh viêm âm đạo thường gặp nhất là do nội tiết tố, đặc biệt thường gặp ở phụ nữ mang thai và sau sinh, thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh.
Khi nội tiết tố mất thay đổi sẽ làm mất cân bằng ở môi trường âm đạo, các axit lactic và các chất dịch vốn có bị suy giảm, thiếu hụt. Điều này tạo điều kiện cho mầm bệnh xâm nhập, sinh sôi và gây ra viêm nhiễm ở khu vực này.
Do cấu tạo của âm đạo
Âm đạo, cơ quan sinh dục nữ có cấu tạo cực kỳ đặc biệt đó là cấu tạo mở. Đồng thời, âm đạo lại nằm gần với hậu môn – nơi mà phân, các chất cặn bã thường xuyên đi qua. Do đó, nếu không chú ý vệ sinh cẩn thận thì âm đạo cũng rất dễ bị viêm nhiễm.
Quan hệ tình dục không an toàn
Thói quen quan hệ tình dục không an toàn, bừa bãi, quan hệ với nhiều bạn tình hoặc quan hệ thô bạo, không đúng cách đều khiến các tác nhân có hại xâm nhập vào âm đạo gây ra tổn thương, viêm nhiễm.
Không chỉ mắc bệnh viêm âm đạo, nữ giới khi có quan hệ tình dục không an toàn còn có nguy cơ mắc phải các bệnh lây qua đường tình dục như bệnh lậu, sùi mào gà, giang mai, mụn rộp sinh dục... cực kỳ nguy hiểm.
Vệ sinh không đúng cách
Thói quen vệ sinh vùng kín không đúng cách, thường xuyên thụt rửa âm đạo, vệ sinh không sạch sẽ hoặc vệ sinh quá sạch... cũng đều là nguyên nhân làm mất cân bằng môi trường âm đạo. Hậu quả là tạo điều kiện cho nấm, vi khuẩn, ký sinh trùng, tạp khuẩn xâm nhập vào vùng kín và gây viêm nhiễm phụ khoa.
Lạm dụng thuốc
Có khá nhiều chị em có thói quen sử dụng các loại thuốc kháng sinh, thuốc tránh thai, thuốc điều trị bệnh tiểu đường... trong thời gian, thậm chí là lạm dụng chúng mà không biết rằng điều này sẽ tiêu diệt đi các lợi khuẩn, tạo điều kiện cho các hại khuẩn sinh sôi, phát triển quá mức ở âm đạo.
Dị ứng với hóa chất
Khi vùng kín bị dị ứng với các loại sản phẩm, nước hoa vùng kín, dung dịch vệ sinh, hóa chất... có chất tẩy rửa mạnh sẽ dễ làm tổn thương, sưng viêm vùng kín. Tốt nhất, nữ giới nên lựa chọn loại sản phẩm phù hợp, có nguồn gốc tự nhiên để đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Nguyên nhân khác
Ngoài ra, bệnh viêm âm đạo cũng do một số nguyên nhân khác như mặc quần lót ẩm ướt, chật chội, phá thai không an toàn, sức đề kháng kém, quá trình sinh nở không đúng cách...